Begripvol zijn is je empathisch vermogen ontwikkelen (62)
Begripvol zijn gaat vooraf aan verdraagzaamheid. Je moet eerst iets begrijpen vooraleer je er op de juiste manier mee kan omgaan.
Wanneer er je een licht opgaat, waardoor je een klare kijk en inzicht krijgt, kan je het gegeven de juiste plaats toekennen. Het zit dan in de correcte context.
Haal je echter iets uit zijn verband, krijgt het meestal een heel andere betekenis. Eén stukje kan een totaal vertekend beeld geven en hoegenaamd niet kloppen met de werkelijkheid.
Je eigen ingesteldheid |
Een ‘open mind’ is belangrijk om op een goede manier rondom je te kijken. Er is voortdurend een interactie tussen jou en je omgeving. Je eigen levensvisie, waarden en normen bepalen de manier waarop je een standpunt inneemt. Jouw standpunt is uiteraard een mening, een oordeel. Je kan maar iets meten wanneer je een referentiepunt hebt. Het is je maatstaf. Maar die is zeer persoonlijk. Je kan ook niet anders dan deze te gebruiken. Dit is wie jij bent.
Begripvol zijn betekent dus de erkenning dat er nog waarden en normen bestaan die anders zijn dan de jouwe en … even goed zijn! Dat vereist bewustwording hoe jij in het leven staat en de dingen ziet en ervaart. Begripvol zijn betekent dus letterlijk ‘vol’ begrip zijn en daar geen waardeoordeel aan vast knopen.
Moet je het dan altijd eens zijn met de anderen? Neen!
Er is een wezenlijk verschil tussen discussiëren en dialogeren. Bij het eerste wil je kost wat kost je gelijk halen. Bij het tweede verruim je je horizon.
Anders is … gewoon ànders … |
Elke mens krijgt zijn eigen specifieke deegvorm, ‘zijn mal’ in het leven mee door zijn ouders, opvoeding, gangbare normen en waarden.
Ze zijn zeer uiteenlopend en verschillen zelfs van huis tot huis. Waarschijnlijk heb je er nooit bij stil gestaan hoe het er bij jou thuis aan toeging. Je vond het de normaalste zaak van de wereld … tot je als kind bij vriendjes mocht gaan spelen. Je merkte grote verschillen op: iets waarvan jouw ouders een probleem maakten, kwam bij de vriendjes nog niet eens ter sprake en omgekeerd, waardoor je ogen opengingen! Begripvol was dan het minste dat je kon zijn. Maar vaak begreep je het helemaal niet.
En toen je trouwde, werd het contrast nog groter. Het verschil in leefgewoonten werd plots een punt van discussie. De eerste kleine ruzies staken de kop op. Begripvol zijn stond opeens niet meer in het woordenboek.
Ieder heeft zijn eigen “nestgeur” en plots komen die twee samen om een nieuw “nest” te maken … Gaat de sterkste overheersen? Is het alle dagen ‘ambiance in de keet’?
Op zulke momenten ervaar je het anders-zijn van de andere als een struikelblok, een donkere wolk aan je blauwe liefdeshemel! En het willen ‘veranderen van de andere’ wordt een hoofdactiviteit, met een wrange nasmaak … want de andere verandert niet!!! Begripvol zijn was niet aan de orde!
Empathisch vermogen ontwikkelen |
Begripvol zijn, veronderstelt dat je je empathisch vermogen inzet. Anders kan je er nooit inkomen hoe iemand anders de dingen ziet en deze beleeft. Een sterk hulpmiddel is om de situatie, die zich voordoet, gewoon om te draaien. Hoe zou ik me voelen wanneer ik “jij” was. Het vraagt misschien wat oefening, maar al gauw ga je merken dat het je lukt. Wanneer jij erin slaagt om mentaal in de huid van de andere te kruipen, ervaar je aan ‘den lijve’ dat het heel anders voelt. Dan begrijp je plots de reactie van de andere en ga je deze niet meer veroordelen of willen veranderen. Je kan je dan inleven in zijn/haar “zijn”. De andere is zich vaak niet bewust dat zijn gedragspatroon lijnrecht staat tegenover dat van jou. Dat is zijn “nestgeur” en die ruikt hij niet!!! Het omgekeerde is óók waar.
Praten is daarom zo belangrijk. Openheid en luisterbereidheid effenen het pad en ruimen de meest onmogelijke hindernissen op.
Als je de gewoonte neemt om elke moeilijke situatie even om te draaien en te kijken of het plaatje dan nóg klopt, ben je heel goed bezig. Begripvol zijn wordt dan een evidentie, een automatisme, zoals ademen, slikken en met je ogen knipperen: dààr sta je ook niet bij stil: je doet het gewoon.
Verdraagzaamheid |
Verdraagzaam zijn wil niet zeggen alles zomaar aanvaarden. Meerdere keren legde ik de nadruk op grenzen te kennen geven en bewaken ! Ook hier blijft dit geldig. Je zelfrespect verplicht je om op te komen voor jezelf, om goed voor jezelf te zorgen. Dat houdt in dat er niet over je gelopen wordt!!! De andere kan zich niet beroepen op uitspraken als:
- Ik kan daar niet aan doen, ik ben zo grootgebracht
- Daar ben ik te oud voor, dit verander je niet
- Dàt … dat kan ik écht niet!!!
- Ik zie het niet zitten.
Zulke uitspraken komen voort uit nonchalance, gemakzucht, luiheid om aan zichzelf te werken, profiteren van een ander …
Dit bedoel ik niet met verdraagzaamheid!!! Je krijgt geen respect van anderen, je moet dit afdwingen door je eigen consequente levenshouding, door duidelijk je grenzen aan te geven.
Wanneer iemand zélf werkelijk wil, kunnen er heel wat gedragspatronen veranderen.
Ik heb het niet over fundamentele eigenheden: een traag en rustig persoon zal nooit hyperactief worden. Een nuchter iemand zal plots niet overlopen van sentiment. Een introverte persoon zal nooit in die mate extravert worden dat hij plots met zijn ziel op zijn handen zal lopen en vrij, vlot en vrolijk over zichzelf praat.
Het logisch gevolg |
Begripvol zijn leidt tot ware verdraagzaamheid: d.w.z. geen drang voelen om de andere te veranderen, hem naar je hand zetten omdat dit voor jou fijner en gemakkelijker zou zijn.
Kijk naar de andere zoals je naar jezelf kijkt: zonder je diepe en ware eigenheid te verliezen: bereid zijn tot veranderen. Niet hals-star-rig op je strepen blijven staan, je gelijk in alles willen halen en hebben.
Dan gaat fysisch je hals vastzitten en is het niet meer mogelijk letterlijk soepel naar links en rechts te draaien.
Je lichaam geeft je te kennen dat flexibiliteit gewenst is. Luister naar je lichaam!
Via deze link kan je contact met me opnemen voor concrete hulp.